Brief no. 2   

 

Mei ’75 - EVEN, BED ROEPT

 

Dinsdagavond kwart over 10. Even, bed roept. Gaan jullie goed lieverds? Dat antwoord krijg ik pas over een week en dan is alles alweer anders.

Met prachtig weer naar het vasteland gevaren. De zee was broeierig kalm, te kalm. Ging naar de bank in Westport, wisselde f.1000.- en kreeg daarvoor een stapel geld terug waarop ik weken zou kunnen schrijven. Kocht 8 zakken kolen, pakken briketten, 2 extra grote emmers met deksel voor het regenwater en ook nog wat levensmiddelen. Liet de spullen in de auto en liep door het strand naar huis terug. Repareerde de regenpijp, maakte alvast een plek om de kolen op te bergen, just fooling around tot het tij hoog genoeg was dat Paddy mij met mijn bootje zou oppikken, zodat ik dan weer alles naar het eiland zou kunnen varen. Hij kwam vroeg, zat een uurtje en vertelt verhalen waar ik niets mee van doen heb en die het ene oor in en het andere oor uit gaan. Eindelijk was het tij zo hoog dat we met de boot in Carraholly vrijwel onder de auto konden komen. Even binnen bij Mary een sigaretje gerookt, kopje thee drinken, dat kan niet anders. Dan de boot boordevol geladen. En daar ging ik in m’n eentje met een boot zwaar als beton en moeilijk in balans te houden. De zee was helemaal vol, een eindeloze watervlakte zonder mijn vertrouwde bakens en plotseling wist ik de weg niet meer, vermoedde overal rotsblokken onder water, zag me reddeloos zinken, zelfs de boot zou met dit gewicht niet boven komen drijven om me aan vast te klampen, ik verrekte van de schrik, maar heel langzaam kwam Crevenish dichterbij. Vanaf hier, dacht ik, zou ik kunnen zwemmen, landde toch, met knikkende knieën. Terwijl ik alles uit de boot sleepte, (de zakken kolen wegen 100 Engelse ponden, denk 60 à 70 kg, erg onhandelbaar), stak er een storm op en wat was ik dankbaar voor de stevige grond onder mijn voeten. Een mens is een mens, geen amfibie.

 

Woensdag. Begon de dag om kwart over 6 met een gebroken rug en een maag als een gezwollen luchtballon, weet niet waarvan. Kom niet aan werken toe, onderga de stilte, het alleen bewegen door de ruimte, hoor het geluid dat m’n kleren maken als je ze aantrekt, kom mezelf in de spiegel tegen, de wind giert en probeert het huis binnen te komen, het is koud, koud.

 

Lees Böll ‘Und sagte kein einziges Wort’, en Laing ‘ Het zelf en anderen’, veel woorden en soms woorden waarin situaties aangeraakt worden die ik herken en ook ontdekt heb, ga erin verder. Nam ook 2 catalogi mee: Bruce Nauman en Robert Kitaj, fijn om ze bij me te hebben. De ondeelbare eenheid van maken en bestaan bij Naumann doet me goed. ‘The true artist is an amazing luminous fountain’. Ja.Ja. En wat ook belangrijk kan zijn is, las ik in de inleiding van de catalogus, dat je inplaats van dingen toe te voegen je ze even zo goed kan laten afnemen. Hoe, weet ik nog niet. Bij Kitaj kom ik de vrijheid tegen, de stroom van beelden die ik nu nog niet heb. En beiden houden van taal.

 

Niet zo'n beste dag eigenlijk vandaag. Altijd als ik naar buiten ben geweest (Westport) ben ik uit mijn ritme, krijg gevoelens van leegte, kan niets onder handen nemen, lees 4 boeken tegelijk en wil me begraven in werk, maar kan niets forceren en doe dat toch. Moet er morgen toch weer uit, kocht wat voor Marijn’s verjaardag, maar vergat het belangrijkste, moet dat snel doen, want anders is het de 26ste niet bij jullie. At heel vroeg en dwaalde daarna over het eiland tot onder aan de hoge cliff, scharrel en speur voor fossieltjes, krabbenklauwtjes, schelpen, doe alles in mijn muts en de muts weer op m’n kop, een punthoofd, gevonden hout op de rug gebonden en langzaam naar huis. Het lijf wil niet erg, moet zich omschakelen en vooral wennen aan het regenwater denk ik. Zit mijn kop daarom zo dicht?

 

Mary en Paddy kwamen naar het eiland, hij voor het schoonmaken van de bron voor het vee en Mary voor een chat. Duurde 2 uur, maar het was haar eerste bezoek since, ze bewonderde het huis en het moet voor hen zalig zijn om in 2 grote stoelen voor een warm haardvuur in hun oude huis te zitten dat helemaal bewoond en verzorgd is (Waarschijnlijk komt de Amerikaanse familie deze zomer en als het geboortehuis op het eiland op orde is, is dat een pluspunt voor Paddy.) Hij bracht de schop mee, dus morgenavond moeten de zaaibedden klaar zijn om in te zaaien.

Later --- teken toch en lees ‘De eenzame’ van Ionesco, toch goed. Dag m’n lieverds!

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Donderdag. De pakjes zijn naar jullie onderweg, bezaaid met Ierse postzegels. Nu ze weg zijn kan ik erover schrijven.

De hengel is een hele echte. Eventjes vaderlijk schrijven: Jorien, laat Aartje er afblijven en vraag Piet hem in elkaar te zetten, en ’t haakje is vreselijk scherp: als… als…. ………..Ik vind dat Marijn een echte hengel moet hebben.

Ze vissen hier actiever dan in Nederland, terwijl ze, god alle jezes, alle tijd van de wereld hebben, wat hebben ze een tijd, zoveel tijd om te bestaan, dat mijn overspannen bloedinrichting gedwongen wordt tijd te nemen. Als je denkt in een half uur bij eb even heen en weer te rennen naar de ijskast bij Fadden, duurt het toch 1 ½ uur, ‘ Come in and have a smoke, do you like cup of tea? ‘ Zo veel koppen thee als stenen op het strand. Vond 2 wondermooie stukken gietijzer op het eiland. Kant en klare beelden, rechthoekig. Loodzwaar, denk + 20 kg, zette ze in de olie.

 

Nu 10 over 10, kom binnen uit een ijzige noorder storm, 2 bedden ingezaaid, met wortels, rode biet, peterselie, veldsla en snijbonen. Wij zijn gewend de grond om te spitten, hier niet. Je graaft een langwerpige vierkante geul en legt de aarde die daar uitkomt op het binnenbedje, op het gras en onkruid, dat rot en wordt mest en zal ook wel doorschieten, maar waarom alles omspitten als het ook gemakkelijk kan.

 

Ben moe, had een volle dag, behalve dat gedwongen zitten, rennen, speuren, varen, spitten, koken, zaaien, even lezen. Hoop dat de jongens blij zijn met de opgestuurde dingen. Slaap zo, jullie ook. Slaap, slaap, dag, kus.

 

Vrijdagavond, half 10. Wat vliegen de dagen toch, terwijl ze best lang zijn: van 6 tot 7 a.m. tot 11 p.m. Heb een hele poos niets van jullie gehoord, niet meer na dat telefoongesprek en heb daardoor het vage gevoel dat er iets niet klopt. Klopt dat? Of zit dat alleen maar in mijn hoofd.

 

Weer een hele volle dag met tekenen. Begon te tekenen in mijn boek, maar pakte ineens een grote etsplaat, tekende direct op de plaat, geen bedenkingen meer over toevoegingen aan een vol bord, vooruit, ik heb er zin in, tekenen, tekenen, wil tekenen wat ik op een dag vind, buiten op het strand, in mijn hoofd, aan beelden, woorden, zinnen zomaar, wat ik vind en vind van. Voor ik het wist was het 6 uur. Haalde alles weg wat ik gedaan had, mijn hand en mijn hoofd zijn nog zo ongetraind, moet morgen beter kijken.

 

Dan koken, gevangen worden in een boek van Nabokov en een grapefruit eten. De wind is weer opgestoken, nog een gang rond het eiland om hout te vergaren, fikkie te stoken in de droge bremstruiken, van een klein vlammetje maakt de wind in een oogwenk een verzengend vuur.

 

Spring nog vaak als een duveltje op als ik het geluid van een buitenboordmotor hoor, als een gierige vrek koester ik mijn dag, mijn tijd. Ik voel dat ik nog niet los kom met schrijven, maar dat komt voornamelijk door de twijfel of ik toch niet bij jullie had moeten blijven in plaats van me heel egoïstisch op een eiland in te graven. Gaat het goed met jullie? Schrijf het me!! Lieverd, ik ga nog even naar Nabokov’s Pnin, zo grandioos, schuddebuik van het lachen. Liefs, ikke.

 

Zaterdagmiddag 1 uur. Pat bracht me net jouw brief van vorige week vrijdag. Ben er zo blij mee, wil veel van jullie horen en over jullie horen, zelfs over elk blaadje dat bij jullie groeit.

 

Tekende de hele morgen een zelfportret zoals ik denk dat Julius me ziet. Ik zag dat gisteren weerspiegeld in een tafel en het is het begin van een grote plaat. De set etsnaalden die ik bij me heb is ongelofelijk, je kan er als een veer mee over de etsgrond aaien.

 

Over een half uur moet ik uit, boodschappen doen en in verband met het tij krijg ik anders op de terugweg de boot niet in het water, er zit dan precies dood tij tussenin. Moet pleisters kopen en wat zalf voor mijn mondhoek die is gescheurd, als ik een grote bek opentrek tut es weh.

Buiten is het warmer, bijna geen wind, binnen brandt de kachel en vanmorgen zat er een haas in de tuin, (misschien wel fijn dat buurman de Haas foetsie gaat) er groeit nog weinig, geen bloemen of planten om naar binnen te halen, de ochtenden zijn wonderbaarlijk van stilte en zuiverheid. Lieverds, zorg goed voor mekaar. Heb een fijne verjaardag Marijn, geniet!

 

Kus, Ron.

 

P.S. Tegelijk met jouw brief een lieve brief van ‘ons moeder. ‘Lieve Ron--------- zoen van je moeder’.